Żeromski w koszulce z „Konstytucją” [wideo]
Koszulkę z napisem „Konstytucja” powiesili na pomniku Stefana Żeromskiego w Kielcach sympatycy i członkowie KOD, w tym absolwenci I L.O. im. S. Żeromskiego w Kielcach.
Pomnik Żeromskiego stoi na podwórku tej znanej kieleckiej szkoły noszącej imię pisarza. Akcję zorganizowano w sobotę 25 sierpnia. Wybór pomnika nie jest przypadkowy. Żeromski jest autorem powieści „Przedwiośnie”, której fragmenty w zubożonej wersji mają być odczytywane na głos w całej Polsce. Jest to inicjatywa prezydenta RP Andrzeja Dudy, który — zdaniem prawników i instytucji międzynarodowych — łamie polską konstytucję.
– Jestem absolwentką tej szkoły Jest to najstarsze liceum w naszym mieście. Czujemy moralny obowiązek zaprotestowania przeciwko uproszczeniom zastosowanym w utworze tego wybitnego pisarza związanego z ziemią świętokrzyską. Prezydent Andrzej Duda traktuje nas jak osoby ograniczone, które nie potrafią przyswoić sobie tekstu Stefana Żeromskiego. Żeromski był gorącym patriotą, społecznikiem, obserwatorem i komentatorem życia społecznego i dlatego postanowiliśmy ubrać jego pomnik w koszulkę z napisem „Konstytucja” oraz włożyć do jego dłoni książkę „Przedwiośnie” przepasaną czarną wstążką — powiedziała przewodnicząca Regionu Świętokrzyskiego KOD Monika Szafraniec.
Na miejscu zjawili się czterej umundurowani policjanci, wezwani przez portiera, który chciał powstrzymać ubieranie pomnika. Protestujący sami w tym czasie zdejmowali już koszulkę z pomnika. W tej sytuacji policjanci tylko pouczyli zgromadzonych, że nie należy wchodzić na postument ani na pomnik.
Do tej pory świętokrzyski KOD powiesił koszulki z „Konstytucją” m.in. na pomnikach Henryka Sienkiewicza i Milesa Davisa w centrum miasta oraz na popiersiach w Alei Sław w Parku Miejskim.
Relacja uczestniczki protestu
Chęć uproszczenia dzieła Stefana Żeromskiego „Przedwiośnie” wywołała w członkach świętokrzyskiego KOD-u oburzenie tym większe, że postać pisarza jest nierozerwalnie związana z Kielecczyzną. Jednak protest, który odbył się 25 sierpnia 2018 r. pod pomnikiem Stefana Żeromskiego w Kielcach, nie był podyktowany jedynie dbałością o zachowanie w niezmienionej formie prozy polskiego twórcy, ale również obawą o konsekwencje, które może za sobą pociągnąć upraszczanie języka.
Uproszczona wersja „Przedwiośnia” zostanie przedstawiona podczas „Narodowego czytania” 8 września br. Będzie ona uboższa o wyrazy takie jak „tudzież” czy „albowiem”. Zmniejszona zostanie również liczba przymiotników. Założeniem tych modyfikacji było sprawienie, aby lekturę czytało się z większą przyjemnością i łatwością. W rezultacie jednak zostanie ona pozbawiona elementów polszczyzny z dwudziestolecia międzywojennego. Dążenie do tak znaczącego upraszczania tekstu utworu godzi w jego czytelników, gdyż autorzy nowej wersji „Przedwiośnia” zakładają, że tekst w oryginalnej formie jest zbyt trudny, by jego czytanie mogło sprawiać przyjemność. Członkowie i sympatycy świętokrzyskiego KOD-u wyrazili swój zdecydowany sprzeciw wobec takiego traktowania klasyki polskiej prozy.
Obawy wzbudza również fakt, iż upraszczanie tekstów na potrzeby wydarzeń takich jak „Narodowe czytanie”, których celem jest promowanie czytelnictwa, wpłynie na język Polaków, szczególnie tych należących do najmłodszych grup wiekowych. Stąd też poczucie moralnego obowiązku zaprotestowania przeciwko takim działaniom.
Pomnik Stefana Żeromskiego na znak protestu został ubrany w koszulkę z napisem „KonsTYtucJa”, a do ręki włożono mu egzemplarz „Przedwiośnia” przewiązany czarną wstążką, symbolizującą żal po okaleczeniu jednego z ważniejszych polskich utworów literackich.
/hm/
FOTO: Andrzej Domoń/Region Świętokrzyski KOD